Αλιεύοντας από την ιστοσελίδα του Ι. Ε. Π. (Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής) του ΥΠΠΕΘ σχετικό ερωτηματολόγιο για το βαθμό ικανοποίησης των εκπαιδευτικών από την εργασία τους, αξίζει πραγματικά να σταθούμε και να αναλύσουμε τα σχετικά ερωτήματα που καλούνται να απαντήσουν ανώνυμα οι εκπαιδευτικοί που προαιρετικά θα συμμετάσχουν στη συμπλήρωση του συγκεκριμένου ερωτηματολόγιου.

​

• Ο/Η διευθυντής/ντρια (προϊστάμενος/η) μου με βοηθά όταν τον/την χρειάζομαι

• Ο/Η διευθυντής/ντρια (προϊστάμενος/η) μου συμπεριφέρεται σε όλους με δίκαιο τρόπο

• Συνεργάζομαι εποικοδομητικά με τον/την διευθυντή/ντρια (προϊστάμενο/η) μου

• Ο/Η διευθυντής/ντρια (προϊστάμενος/η) μου είναι εκεί όταν τον/την χρειάζομαι

• Οι συνάδελφοί μου με βοηθούν όταν χρειάζεται

• Έχω καλές σχέσεις με τους συναδέλφους μου

• Οι συνάδελφοί μου είναι φιλικοί

• Οι συνάδελφοί μου δουλεύουν καλά ως ομάδα

• Συνεργάζομαι καλά με τους συναδέλφους μου

• Το επάγγελμα του εκπαιδευτικού είναι ευχάριστο

• Η δουλειά μου είναι δημιουργική

• Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι σημαντικός

• Το επάγγελμα του εκπαιδευτικού με βοηθά στην προσωπική μου ανάπτυξη

• Συνεργάζομαι αποτελεσματικά με τους μαθητές μου

• Οι μαθητές με τους οποίους εργάζομαι αναγνωρίζουν τη δουλειά μου

• Οι μαθητές μου με σέβονται

• Ο περιβάλλων χώρος (αυλή, αίθουσα, γραφείο κ.λπ.) είναι ευχάριστος

• Ο περιβάλλων χώρος είναι κατάλληλος

• Ο περιβάλλων χώρος είναι ασφαλής

• Οι οικονομικές μου απολαβές από την εργασία στην εκπαίδευση είναι ικανοποιητικές

• Η εργασία στην εκπαίδευση μου προσφέρει δυνατότητες επαγγελματικής εξέλιξης και προαγωγής

• Οι γονείς των μαθητών μου αναγνωρίζουν τη δουλειά μου

• Οι γονείς των μαθητών μου συνεργάζονται καλά μαζί μου

• Ο κοινωνικός περίγυρος με εκτιμά για το επάγγελμα που ασκώ

 

Η κλίμακα των απαντήσεων εξαντλείται σε 5 βαθμούς (Δε συμφωνώ καθόλου, Συμφωνώ λίγο, Συμφωνώ αρκετά, Συμφωνώ πολύ, Συμφωνώ απόλυτα).

​

Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς ότι από το περιεχόμενο και τη δόμηση των ερωτημάτων αλλά και από την κλίμακα των απαντήσεων πρόκειται για μια συγκαλυμμένη μορφή ερωτηματολογίου δομημένης αυτοαξιολόγησης των συνθηκών και της εργασίας των εκπαιδευτικών.

​

Άλλωστε η προσπάθεια για εμπέδωση κουλτούρας αξιολόγησης μεταξύ των εκπαιδευτικών της Δημόσιας Εκπ/σης αποτελεί εκπεφρασμένο στόχο των εκπαιδευτικών πολιτικών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και του υπουργού Παιδείας Κ. Γαβρόγλου μέσω των πρόσφατων ρυθμίσεων που εισάγονται στο υπό διαβούλευση και συζήτηση νομοσχέδιο για τις νέες υποστηρικτικές δομές της εκπαίδευσης.

​

Είναι γεγονός ότι η «τιμωρητική» αξιολόγηση της άμεσης απόρριψης και των απολύσεων σημαντικού ποσοστού των εκπαιδευτικών που προβλεπόταν από το Π. Δ. 152/2013 βαίνει στην οριστική αντικατάστασή της από το «μη τιμωρητικό» και περισσότερο «θελκτικό» για τους μάχιμους εκπαιδευτικούς σύστημα της αυτοαξιολόγησης με πρόταγμα (αυτή τη δεδομένη στιγμή) την ανάδειξη των όποιων αρνητικών ή θετικών στοιχείων συναντιούνται στην εκπαιδευτική διαδικασία.

​

Πόσο ανώδυνο είναι άλλωστε να απαντάει ένας εκπαιδευτικός σε τέτοιου είδους δομημένα ερωτηματολόγια, όπως το συγκεκριμένο, αναζητώντας το ποσοστό ικανοποίησης των εκπαιδευτικών από την εργασία τους και πόσο επικίνδυνο συνάμα, όταν η κλίμακα των απαντήσεων διαγράφει εντελώς τις κοινωνικές συνθήκες ή τις οικονομικές συνιστώσες ή ακόμα και τις τοπικές ιδιαιτερότητες της κάθε σχολικής μονάδας - σχολικής κοινότητας, με στόχο να οδηγηθούν, αν όχι να καθοδηγηθούν τα  αποτελέσματα τέτοιου είδους ερωτηματολογίων σε συγκεκριμένα προδιαγεγραμμένα συμπεράσματα, τα οποία θα αποτελέσουν εργαλεία εφαρμογής εκπαιδευτικών πολιτικών με τη συναίνεση και τη συνευθύνη των εκπαιδευτικών;

​

Για παράδειγμα στην ερώτηση: Οι συνάδελφοί μου δουλεύουν καλά ως ομάδα και το εύρος των απαντήσεων των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών Δε συμφωνώ καθόλου, Συμφωνώ λίγο, Συμφωνώ αρκετά, Συμφωνώ πολύ, Συμφωνώ απόλυτα) θα μπορούσαν ή όχι να διαμορφώσουν αποτελέσματα – συμπεράσματα που εύκολα θα μπορούσαν να οδηγήσουν στο συμπέρασμα ότι η έλλειψη ικανοποιητικού βαθμού συνεργασίας οφείλεται στη μη ουσιαστική επαφή και συνεννόηση μεταξύ των εκπαιδευτικών ενός σχολείου και λύση για αυτό θα ήταν η τριαντάωρη παραμονή τους στο σχολείο (από 08:00 έως 14:00), με στόχο την ανάπτυξη της επικοινωνίας της παιδαγωγικής ομάδας κάθε σχολείου, παραγράφοντας το γεγονός ότι οι μάχιμοι εκπαιδευτικοί σήμερα τρέχουν πίσω από την τεράστια ύλη μαθημάτων που έχουν να διδάξουν με ένα αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών που έχει έντονα ταξικά χαρακτηριστικά οδηγώντας στην απόρριψη χιλιάδες μαθητές από τις πρώτες κιόλας τάξεις του Δημοτικού Σχολείου.

​

Ακόμα χειρότερα οι απαντήσεις στο ερώτημα: Η εργασία στην εκπαίδευση μου προσφέρει δυνατότητες επαγγελματικής εξέλιξης και προαγωγής, κραυγάζει από απόσταση ότι το αποτέλεσμα αυτών των απαντήσεων από τους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς θα μπορούσε πολύ εύκολα να οδηγήσει σε συμπεράσματα που οδηγούν ευθέως στην οικοδόμηση λόγου και επιχειρημάτων υπέρ της «αριστείας» και της διεύρυνσης του χάσματος μεταξύ μάχιμων εκπαιδευτικών και στελεχών της εκπαίδευσης με στόχο την επί πολλά χρόνια προσπάθεια όλων των ηγεσιών του ΥΠΠΕΘ να δημιουργήσουν ένα ξεχωριστό – ιδιαίτερο σώμα στελεχών εκπαίδευσης, πειθήνιο και χειραγωγούμενο, ώστε να αποτελέσει τον εφαρμοστικό και ελεγκτικό μηχανισμό για την αξιολόγηση – χειραγώγηση των εκπαιδευτικών και την όξυνση της απόρριψης – ταξικότητας στο χώρο της Δημόσιας εκπ/σης.

​

Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλά ανάλογα παραδείγματα βασισμένα στις ερωτήσεις του συγκεκριμένου ερωτηματολογίου θεωρώντας όμως ότι μικρή αξία έχει απλά η διαπίστωση των στόχων ενός επιστημονικά τεκμηριωμένου ερωτηματολόγιου έρευνας που απευθύνεται για συμπλήρωση και εξαγωγή συμπερασμάτων σε εκπαιδευτικούς των Δημόσιων Σχολείων της χώρας, θα αρκεστούμε στα αυτονόητα.

​

Επιπρόσθετα το συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο μπορεί να  συμπληρωθεί από οποιονδήποτε και από διαφορετικούς υπολογιστές όσες φορές θέλει. Επομένως η δειγματοληψία είναι έωλη επιστημονικά και τα όποια  αποτελέσματα δεν μπορεί να είναι στο ελάχιστο αντιπροσωπευτικά κανενός πληθυσμού, αφού δεν επιδέχονται καμία γενίκευση. 

 

…«επιστημονικές έρευνες»

…στον αστερισμό της επερχόμενης αυτοαξιολόγησης των εκπαιδευτικών…

​

Καμία επιστημονική έρευνα και κανένα ερωτηματολόγιο που εντάσσεται σε αυτή δεν είναι πολιτικά ουδέτερο. Συνήθως τα συμπεράσματα που συλλέγονται από τις επιστημονικές έρευνες εντάσσονται σε συγκεκριμένα σχέδια εφαρμογής εκπαιδευτικών ή άλλων πολιτικών στην υπηρεσία των οποίων εκτελούνται οι συγκεκριμένες έρευνες. Ας το πούμε λοιπόν καθαρά ότι έχουμε πλέον περάσει στο αστερισμό της «αυτοαξιολόγησης», στην εποχή που η προσπάθεια για πέρασμα – εδραίωση της «αξιολόγησης» των εκπαιδευτικών και του εκπαιδευτικού έργου επιχειρείται να υλοποιηθεί μέσα από τη λογική της εμπέδωσης «κουλτούρας αξιολόγησης» και «συνευθύνης» των εκπαιδευτικών.

​

Τώρα πώς η ανάπτυξη τέτοιου είδους κουλτούρας θα βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς και τα Δημόσια Σχολεία να καλυτερεύσουν τη θέση τους ή να αποδεχθούν και να υποταχθούν στην αγοραία λογική του νεοφιλελευθερισμού (π.χ. Οι οικονομικές μου απολαβές από την εργασία στην εκπαίδευση δεν είναι ικανοποιητικές, άρα ας προσπαθήσω να ικανοποιήσω τις απαιτήσεις μου, όχι διεκδικώντας καλύτερο μισθό και περισσότερα χρήματα από την πολιτεία για τη Δημόσια Εκπ/ση, αλλά μέσω της ανάπτυξης του ανταγωνισμού μεταξύ των σχολείων και της προσέλκυσης ιδιωτικών κεφαλαίων – πόρων για το σχολείο που υπηρετώ) μένει να απαντηθεί από όλους μας.

Σίγουρα η απάντηση που θα δώσει ο καθένας μας ή όλοι μαζί θα έχει έντονα πολιτικά – ιδεολογικά και ταξικά χαρακτηριστικά ικανά να πυροδοτήσουν τη σύνταξη πολλών ερωτηματολόγιων ενταγμένων (ελπίζουμε) σε επιστημονικές έρευνες εντελώς διαφορετικής πολιτικής στόχευσης, ενάντια στο αγοραίο σχολείο του ανταγωνισμού, της ιδιωτικοποίησης, της αυτοαξιολόγησης – αξιολόγησης – απόρριψης και ταξικής επιλογής που επιχειρείται να οικοδομηθεί από τις εφαρμοζόμενες εκπαιδευτικές πολιτικές από όλες τις κυβερνήσεις της τελευταίας 30ετίας στο πλαίσιο των αποφάσεων των υπερεθνικών οργανισμών Ε. Ε. – Ο.Ο.Σ.Α. – Δ. Ν. Τ. 

​

Η ικανοποίηση των εκπαιδευτικών από την εργασία τους έχει να κάνει κυρίως και πρώτιστα από το περιεχόμενο των εκπαιδευτικών πολιτικών που καλούνται να υλοποιήσουν και για τις πολιτικές αυτές (μόνιμη υποχρηματοδότηση της Δημόσιας Εκπ/σης, αναλυτικά προγράμματα σπουδών, εύρος διδακτέας ύλης, βιβλία, μισθοί – εργασιακές σχέσεις εκπαιδευτικών στο Δημόσιο Σχολείο, στήριξη των μαθητών με μαθησιακά – κοινωνικοοικονομικά προβλήματα κ.λπ.) καμία ερώτηση δεν υποβάλλεται συνήθως για να απαντηθεί από τους εκπαιδευτικούς ή οι απαντήσεις τους θεωρούνται δεδομένες και αγνοούνται μόνιμα από τους εφαρμοστές εκπαιδευτικών πολιτικών.  

​

Αν θέλουμε λοιπόν οι εκπαιδευτικοί των Δημόσιων σχολείων να είμαστε πραγματικά ικανοποιημένοι σε υψηλό ποσοστό από τα αποτελέσματα της εργασίας μας και όχι να (αυτό)ικανοποιούμαστε στρώνοντας το δρόμο για την οικοδόμηση του αγοραίου σχολείου του νεοφιλελευθερισμού, ας πάρουμε θέση σε όλα τα παραπάνω επίδικα θέματα της περιόδου.