ΑΝΔΡΕΑΣ ΡΕTΖΗΣ *

 

Με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του δασκάλου μου: «Xτίζοντας ένα δημοκρατικό και ανθρώπινο σχολείο»,

λίγα λόγια για το 132ο Δ. Σ. Αθηνών 

 

(περίληψη από τις  παρουσιάσεις του βιβλίου σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη)

 

 

Πρόσφατα εκδόθηκε από τις εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ένα βιβλίο το οποίο έγραψε ο δάσκαλος μου, ο Πέτρος Χαραβιτσίδης, το οποίο μιλάει για όλα αυτά που έγιναν στο 132ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών όταν ήμουν και εγώ μαθητής του. Το βιβλίο, καθώς και η πρόσκληση του δασκάλου μου να συμμετέχω στην παρουσίασή του, έγιναν αφορμή να ξαναθυμηθώ τα χρόνια που πέρασα στο σχολείο αυτό ως μαθητής του. Με τόσες όμως πολλές αναμνήσεις τι να θυμηθείς πρώτο; Τις ατελείωτες ώρες παιχνιδιού, τις ταινίες, τη χαρά και την ικανοποίηση που νιώθαμε στην καθημερινότητα, τις σχέσεις που είχαμε με τους δασκάλους μας και τη Διευθύντρια του σχολείου; Τι από όλα αυτά;

 

Το 132ο ήταν και είναι ένα σχολείο όπου η πλειοψηφία των παιδιών είναι από πολλές διαφορετικές χώρες και με διαφορετικές θρησκείες, γλώσσα, πολιτισμό. Είναι αναμενόμενο, θα έλεγε κανείς, να υπάρχουν αντιπαλότητες και ίσως και ρατσισμός μεταξύ των παιδιών. Και όμως, έρχεται το συγκεκριμένο σχολείο μέσα από τη δουλειά και την όρεξη των δασκάλων του να κάνει τη διαφορά!!! Προσφέροντας την κατάλληλη εκπαίδευση με ενδιαφέρουσες δραστηριότητες όπως η ποίηση, η ζωγραφική, η μουσική, το τραγούδι, οι ευκαιρίες να δημιουργήσουμε δικά μας πράγματα όπως π.χ. κινηματογραφικές ταινίες, βιβλία και παιχνίδια και τόσα άλλα που στροβιλίζουν συνεχώς στο μυαλό μου. 

 

Ατέλειωτες ώρες πραγματικής δημιουργίας στο σχολείο που ήταν τόσο σημαντικές για μας, αν και κάποιες φορές οι γονείς μας ανησυχούσαν και καμιά φορά μας έλεγαν ότι: «είναι πολύ ωραία όλα αυτά που κάνετε, αλλά έτσι δεν χάνονται ώρες μαθήματος, δεν πέφτει και η ποιότητα του σχολείου έτσι;» Εδώ όμως φάνηκε η σημασία της άμεσης και καθημερινής επικοινωνίας που πρέπει να έχουν οι γονείς  με τους δασκάλους των παιδιών τους. Και οι δικοί μου γονείς είχαν την ίδια απορία, όταν όμως η μητέρα μου μίλησε με τους δασκάλους μου όχι μόνο κατανόησε τις δραστηριότητες και τον λόγο για τον οποίο τις κάναμε, αλλά τις επικροτούσε και η ίδια και τα υποστήριζε όλα αυτά στους συγγενείς μας, που ρωτούσαν πολλές φορές τα ίδια πράγματα. Αυτό ήταν πολύ σημαντικό για μένα. Γιατί ήταν πολύ ωραία αυτά που κάναμε στο σχολείο και τα υποστήριζαν οι δάσκαλοί μας, αλλά είναι πολύ σπουδαίο για ένα παιδί οτιδήποτε κάνει να έχει την αποδοχή και από τους γονείς του.

 

Θυμάμαι ακόμα  και τα μαθήματα μητρικής γλώσσας που γίνονταν στο 132ο Δημοτικό Σχολείο για τα παιδιά από άλλες χώρες, όσο και τα μαθήματα ελληνικής γλώσσας που γίνονταν στους γονείς αυτών των παιδιών. Βέβαια, το συγκεκριμένο θέμα εγώ τότε το έβλεπα εντελώς αποστασιοποιημένα, διότι δεν με ενδιέφερε άμεσα. Αργότερα όμως μεγαλώνοντας κατάλαβα τη σημασία του. Όλο αυτό ήταν ιδιαίτερα σημαντικό, γιατί με τον τρόπο αυτό, τα παιδιά όχι μόνο δεν ξεχνούσαν την μητρική τους γλώσσα, αλλά παράλληλα δεν ξεχνούσαν τα ήθη, τα έθιμα, τις παραδόσεις τους, την πατρίδα που μεγάλωσαν. Μπορούσαν να μιλούν με τους παππούδες, τις γιαγιάδες και τους συγγενείς τους. Αισθανόταν περήφανα για την καταγωγή τους. Όσο για τα μαθήματα ελληνικής γλώσσας που γινόντουσαν στους γονείς των παιδιών, νομίζω ότι βοήθησαν πολύ το σχολείο, για τον απλούστατο λόγο ότι μπορούσαν οι μετανάστες γονείς να επικοινωνούν με το σχολείο και τη κοινωνία αλλά και να  βοηθούν τα παιδιά τους στα μαθήματα. Δεν θα μπορούσα να φανταστώ την αίσθηση ενός γονιού που θέλει να βοηθήσει το παιδί του και να μην μπορεί, πόσο μάλλον όταν βρίσκεται μετανάστης σε μια άλλη χώρα.

 

Όλα τα παραπάνω, είναι μερικά από όσα έχει καταφέρει το 132ο Δημοτικό Σχολείο και οι δάσκαλοί του, πράγματα που ήταν μόνο η αρχή για πολλά περισσότερα στο μέλλον, μια αρχή που όμως μόνο εύκολη δυστυχώς δεν έμελε να είναι.

 

Μέσα στις πολλές ιδέες που προσπάθησαν στο σχολείο να υλοποιήσουν οι δάσκαλοι για τα παιδιά ήταν και αυτή της αλλαγής της προσευχής με ένα ποίημα που θα αντιπροσώπευε όλα τα παιδιά του σχολείου, γιατί θα μιλούσε με απλά λόγια για ένα καλύτερο μέλλον με υγεία, χαρά και ευτυχία για όλες τις οικογένειες του κόσμου. Μια ιδέα που ένωνε όλα τα παιδιά αλλά έφερνε το σχολείο αντιμέτωπο με ανθρώπους που μόνο αυτό δεν ήθελαν.

 

Όταν ξεκίνησε να υλοποιείται σε αρχικό στάδιο ακόμα αυτή η ιδέα, εγώ βρισκόμουν ήδη στην έκτη τάξη του δημοτικού. Όντας πλέον μαθητής του γυμνασίου, ένα χρόνο αργότερα μαθαίνω από την αδερφή μου, η οποία ήταν μαθήτρια ακόμα στο δημοτικό, ότι είχε έρθει εντολή από το Υπουργείο Παιδείας και απομακρύνουν από το 132 τη Διευθύντριά μας. Έτσι «αξιολόγησε» το Υπουργείο Παιδείας αυτά που είχε προσφέρει στο σχολείο. Δεν ξέρω αν έφταιγε η αλλαγή της προσευχής ή κάτι άλλο ή όλα μαζί. Δυστυχώς, δεν μπόρεσα να μάθω πολλά τότε. Πολύ αργότερα όμως, μετά από χρόνια, μαθαίνω ότι η υπόθεση κατέληξε στα δικαστήρια όπου εκεί ευτυχώς το αποτέλεσμα ήταν θριαμβευτικό, όχι μόνο για τη Διευθύντρια, αλλά και για το ίδιο το σχολείο, εφόσον στο πρόσωπο της Διευθύντριας δικαζόταν και το ίδιο το σχολείο με ό,τι είχε κάνει μέχρι τότε.

 

Φτάνοντας προς το τέλος των αναμνήσεών μου αυτό που θυμάμαι έντονα και πράγματι απορώ είναι ότι λίγα απ’ αυτά ήμουν σε θέση να αναγνωρίσω τότε. Το μόνο που με ένοιαζε ήταν το παιχνίδι και για εμάς όλα τα παιδιά όλες αυτές οι δραστηριότητες ήταν ένας τρόπος για να χάσουμε μάθημα, να βγούμε έξω από την τάξη, να περάσουμε καλά. Αρκετά αργότερα κατάλαβα ότι με όλες αυτές τις δραστηριότητες όχι μόνο μάθημα δεν χάναμε, αλλά κερδίζαμε... Κερδίζαμε μαθήματα ζωής, πράγματα που σε εμένα προσωπικά διαμόρφωσαν τον χαρακτήρα μου, αυτό που είμαι σήμερα. Και παράλληλα μαθαίναμε. Πίστευα ακόμα ότι όλα τα σχολεία λειτουργούν με αυτόν τον τρόπο. Αργότερα διαπίστωσα ότι κάτι τέτοιο δεν ήταν αλήθεια. Το κατάλαβα προς το τέλος του Γυμνασίου και περισσότερο στο Λύκειο, γιατί πολύ απλά τίποτα από όλα αυτά δεν είχα στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο. Δεν είχα τις ίδιες σχέσεις με τους καθηγητές μου, δεν είχα κίνητρα για να αγαπάω πλέον το σχολείο παρά μόνο το έβλεπα σαν κάτι το αναγκαίο που έπρεπε να κάνω.

 

Το σχολείο πρέπει να δίνει κίνητρα στα παιδιά, όχι να τα αναγκάζει να κάνουν πράγματα που δεν αγαπάνε, να δίνει προοπτικές για το μέλλον. Δεν θέλουμε ένα σχολείο που απώτερος σκοπός του είναι η τρίτη Λυκείου όπου πολύ απλά σου λέει ότι αν είσαι καλός στην αποστήθιση θα περάσεις σε μια καλή σχολή ΑΕΙ ή ΤΕΙ. Πρέπει να σταματήσει πλέον η κακή σύγκριση ανάμεσα στις αξίες και τις ικανότητες των μαθητών. Θέλουμε ένα σχολείο το οποίο θα δίνει ίσες ευκαιρίες σε όλους. Πρέπει επιτέλους να καταλάβουν αυτοί που προσδιορίζουν το ΠΩΣ και ΠΟΙΟ θα είναι το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα, ότι μάθημα δεν είναι το βιβλίο και η ΄΄υποταγή΄΄ σε αυτό, αλλά η σχέση μεταξύ του εκπαιδευτικού, του παιδιού και της γνώσης.

 

Αυτό κατάφεραν οι εκπαιδευτικοί του 132ο Δημοτικού Σχολείου Αθηνών. Έδωσαν και συνεχίζουν να δίνουν κίνητρα, προοπτικές και αξίες για το μέλλον στους μαθητές τους και είναι καιρός πλέον να το δούμε αυτό και σαν συνολική πολιτική για την εκπαίδευση και όχι σαν μεμονωμένη περίπτωση.

 

Τέλος, θα ήθελα να πω πόσο τυχερός νιώθω που πέρασα από αυτό το Δημοτικό και αυτούς τους δασκάλους και να κλείσω με μια φράση από ένα τραγούδι που άκουσα πρόσφατα:

 

“Being rich, is not about how much you have, but how much you give. Some how when you give, you’ll be happier.”

 

Αυτό έκαναν οι δάσκαλοι του 132ο... Έδωσαν απλόχερα στα παιδιά αγάπη και εισέπραξαν αγάπη!!!

 

 

 

ΥΓ.  Γράφοντας αυτό το κείμενο έμαθα ότι το σχολείο στο οποίο αναφέρομαι «συγχωνεύεται». Πράγματι δεν εκπλήσσομαι. Είναι τα αναμενόμενα αποτελέσματα μια πολιτικής που έχει επιλέξει το κατήφορο ως πολιτική επιλογή.**